قطعی ترین روش درمان فیبروم رحم کدام است؟ فیبروم رحم یکی از مشکلات شایع در میان زنان است که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی آنها داشته باشد. این تومورهای خوش‌خیم که در دیواره‌های رحم رشد می‌کنند، ممکن است در اندازه‌ها و موقعیت‌های مختلف ایجاد شوند و در بسیاری از موارد بدون علائم قابل توجه باقی بمانند. درمان فیبروم رحم به عوامل مختلفی مانند اندازه، تعداد و محل قرارگیری فیبروم‌ها بستگی دارد. در این مقاله به بررسی روش‌های مختلف درمان فیبروم رحم، از گزینه‌های دارویی و غیرجراحی گرفته تا جراحی‌های پیچیده‌تر، خواهیم پرداخت..
روش های تشخیص فیبروم رحم
تشخیص فیبروم رحم معمولاً با بررسی علائم و استفاده از روش‌های تصویربرداری و آزمایش‌های پزشکی انجام می‌شود. روش‌های اصلی تشخیص فیبروم رحم عبارتند از:
معاینه لگنی
پزشک ممکن است با انجام معاینه لگنی اولیه، وجود ناهنجاری‌ها یا بزرگ شدن رحم را تشخیص دهد. اگر در این معاینه موارد غیرطبیعی مشاهده شود، پزشک می‌تواند برای بررسی بیشتر، آزمایش‌های تکمیلی تجویز کند.
سونوگرافی
سونوگرافی روش اصلی و استاندارد برای تشخیص فیبروم‌ها است. در این روش از امواج صوتی برای تولید تصاویری از رحم و فیبروم‌ها استفاده می‌شود. دو نوع سونوگرافی برای تشخیص فیبروم به کار می‌رود:
- سونوگرافی شکمی: که در آن پروب سونوگرافی روی شکم قرار می‌گیرد.
- سونوگرافی ترانس واژینال: که در آن پروب داخل واژن قرار داده می‌شود و تصاویر دقیقی از رحم و فیبروم‌ها ارائه می‌دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
MRI روش تصویربرداری پیشرفته‌تری است که برای بررسی دقیق‌تر اندازه، محل و نوع فیبروم‌ها به کار می‌رود. این روش مخصوصاً زمانی استفاده می‌شود که نیاز به اطلاعات بیشتر برای برنامه‌ریزی درمان، مانند جراحی یا روش‌های دیگر، باشد.
هیستروسکوپی
در این روش، یک وسیله نازک به نام هیستروسکوپ از طریق واژن وارد رحم می‌شود تا پزشک بتواند مستقیماً داخل رحم را مشاهده کند. هیستروسکوپی به خصوص برای تشخیص فیبروم‌های زیرمخاطی (که داخل حفره رحم قرار دارند) مفید است.
هیستروسونوگرافی
در این روش، از محلول نمکی برای باز کردن دیواره‌های رحم و مشاهده بهتر حفره رحم در سونوگرافی استفاده می‌شود. این روش به پزشک کمک می‌کند تا فیبروم‌های زیر مخاطی و تغییرات داخلی رحم را بهتر شناسایی کند.
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یک روش جراحی کم‌تهاجمی است که در آن یک دوربین از طریق برشی کوچک وارد شکم می‌شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا فیبروم‌های سطحی و بیرونی رحم را مستقیماً مشاهده کند. لاپاراسکوپی بیشتر برای مواردی به کار می‌رود که پزشک به بررسی دقیق‌تر نیاز دارد یا در برنامه‌ریزی جراحی کمک کند.
آزمایش خون
اگر بیمار دچار خونریزی‌های شدید قاعدگی باشد، ممکن است پزشک آزمایش خون تجویز کند تا وضعیت هموگلوبین و کم‌خونی بررسی شود. این آزمایش به طور مستقیم فیبروم را تشخیص نمی‌دهد اما می‌تواند به ارزیابی تأثیرات فیبروم بر سلامت بیمار کمک کند.
فیبروم رحم چگونه درمان می‌شود؟
درمان فیبروم به عوامل مختلفی از جمله اندازه و محل فیبروم، شدت علائم و تمایل بیمار برای باروری در آینده بستگی دارد. چندین گزینه برای مدیریت فیبروم از دارو تا مداخلات جراحی وجود دارد. برای بیماران مهم است که برای انجام بهترین روش درمان فیبروم رحم به بهترین متخصص پریناتالوژی در تهران مراجعه کنند. ممکن است برای کمک به مدیریت علائم مرتبط با فیبروم، دارو تجویز شود. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی لگن کمک کنند، در حالی که داروهای هورمونی مانند قرص های ضد بارداری یا دستگاه های داخل رحمی آزاد کننده پروژسترون (IUD) می‌توانند به تنظیم خونریزی شدید قاعدگی کمک کنند. با این حال، این داروها خود فیبروم ها را کوچک نمی‌کنند و علائم ممکن است پس از قطع دارو عود کنند. برای زنانی که علائم شدیدی را تجربه می‌کنند یا می‌خواهند مستقیماً فیبروم را برطرف کنند، ممکن است مداخلات جراحی توصیه شود. یکی از روش‌های رایج، میومکتومی است که شامل برداشتن فیبروم‌ها با جراحی و در عین حال سالم ماندن رحم است. این گزینه اغلب برای زنانی که مایل به حفظ باروری خود هستند توصیه می‌شود. یکی دیگر از گزینه های جراحی آمبولیزاسیون شریان رحمی است، یک روش کم تهاجمی که خون رسانی به فیبروم ها را مسدود می‌کند و به مرور زمان باعث کوچک شدن آنها می‌شود.. در برخی موارد، هیسترکتومی ممکن است به عنوان آخرین راه حل برای زنانی که باروری خود را به پایان رسانده اند یا نمی‌خواهند باروری خود را حفظ کنند، توصیه شود. هیسترکتومی شامل برداشتن رحم با جراحی و همچنین ممکن است شامل برداشتن تخمدان ها و لوله های فالوپ باشد. این روش یک راه حل دائمی برای فیبروم ها ارائه می‌دهد اما در مواردی ممکن است منجر به ناباروری نیز شود.
اگر فیبروم ها درمان نشوند چه اتفاق می‌افتد؟
اگر فیبروم‌ها درمان نشوند و علائم آنها مدیریت نشود، ممکن است چندین مشکل و عارضه به‌دنبال داشته باشد. شدت این مشکلات بستگی به اندازه، تعداد، و محل قرارگیری فیبروم‌ها و همچنین علائم فرد دارد. در ادامه به برخی از عواقب و مشکلاتی که ممکن است در صورت عدم درمان فیبروم‌ها بروز کند، اشاره می‌شود:
- فیبروم‌ها ممکن است باعث بروز دردهای لگنی، فشار بر مثانه، روده و سایر ارگان‌های اطراف شوند. این دردها می‌توانند شدیدتر شده و تأثیر منفی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند.
- فیبروم‌ها می‌توانند باعث خونریزی شدید و طولانی‌مدت در دوران قاعدگی شوند که به آن «menorrhagia» گفته می‌شود. این خونریزی‌ها می‌توانند منجر به کم‌خونی شوند که علائمی چون خستگی، ضعف و سرگیجه را به همراه دارند.
- اگر فیبروم‌ها در ناحیه‌ای از رحم رشد کنند که به لوله‌های فالوپ یا دهانه رحم فشار وارد می‌کند، می‌توانند مانع از انتقال تخمک به رحم یا چسبندگی‌های غیرعادی در رحم ایجاد کنند که باعث مشکلات باروری و یا سقط مکرر شوند.
- در مواردی که فیبروم‌ها بزرگ و در نواحی خاصی قرار داشته باشند، ممکن است موجب سقط جنین، زایمان زودرس، یا مشکلات در رشد جنین شوند. فیبروم‌ها همچنین ممکن است در هنگام زایمان مشکلاتی ایجاد کنند، به ویژه اگر در دهانه رحم یا قسمت‌های پایین رحم قرار داشته باشند.
- فیبروم‌های بزرگ ممکن است به ارگان‌های مجاور مانند مثانه و روده فشار وارد کنند. این فشار می‌تواند باعث مشکلاتی مانند تکرر ادرار، یبوست، یا مشکلات در دفع ادرار شود.
- اگر فیبروم‌ها درمان نشوند، ممکن است به تدریج بزرگ‌تر شوند و مشکلات بیشتری ایجاد کنند. فیبروم‌های بزرگ ممکن است باعث ایجاد اختلالات بیشتر در عملکرد رحم و فشار به سایر ارگان‌ها شوند.
- فیبروم‌ها ممکن است در اثر فشار به نواحی خاصی از رحم، درد یا ناراحتی در حین مقاربت ایجاد کنند و کیفیت زندگی جنسی فرد را تحت تاثیر قرار دهند.
- در صورتی که فیبروم‌ها بزرگ شوند، ممکن است در هنگام جراحی یا زایمان مشکلاتی از جمله خونریزی بیش از حد یا ایجاد مشکلات در هنگام زایمان طبیعی یا سزارین ایجاد کنند.
