سونوگرافی سه بعدی جهت بررسی عمیقتر جسم جنین و بدن او است. هر مادری در دوران بارداری میبایست این آزمایشات و تصویر برداریها را انجام دهد تا جنینی سالم را به دنیا بیاورد. یکی از مهمترین انواع سونوگرافی که شما باید برای تشخیص مشکلات جنین انجام دهید، سونو سه بعدی است. این نوع از سونوگرافی تقریبا روندی شبیه به سونو معمولی دارد.
بسیاری از زنان سوالاتی چون سونو سه بعدی چیست؟ چرا باید این نوع از سونوگرافی انجام شود؟ بهترین زمان انجام آن چه زمانی است؟ در ادامه به این سوالات پاسخ داده شده است و در مورد کاربرد، عوارض، نحوه انجام، بهترین زمان و تفاوت سونو سه بعدی با سونو چهار بعدی صحبت خواهیم کرد.
سونوگرافی سه بعدی چیست؟
یکی از انواع سونوگرافیهایی که در طول دوران بارداری انجام می شود، سونوگرافی سه بعدی است. سونوگرافیهای سه بعدی از جنین، تصاویری دقیق و باکیفیت به پزشک و مادر می دهد. این نوع از سونوگرافی میتواند ناهنجاریهای احتمالی بدن جنین را مشخص کند و خطای مربوط به تصویر برداری از جنین را به حداقل برساند.
کاربرد سونوگرافی سه بعدی
اگر میپرسید که کاربرد سونوگرافی سه بعدی در دوران بارداری چیست؟؟ باید بگوییم که از این نوع سونوگرافی برای دیدن قلب جنین و بررسی ارگانهای داخلی بدن جنین استفاده میشود. پزشکانی که میخواهند اختلالات آناتومیک جنین و اختلال در اندامهای درونی و بیرونی و شکاف لب جنین را تحت بررسی قرار دهند، اغلب این نوع از سونوگرافی را برای مادران تجویز میکنند.
به طور کلی جهت تشخیص اختلالات و بیماریهای جنین در هفتههای ۱۸ تا ۲۲ بارداری این سونوگرافی انجام میشود. اما اگر افراد دوست داشته باشند که از جنین خود عکس سه بعدی دوران حاملگی را ثبت کنند، باید در هفته ۲۶ تا ۳۰ بارداری اقدام به انجام سونو سه بعدی نمایند.
تفاوت سونوگرافی سه بعدی و ۴ بعدی
سونوگرافیهای چهار بعدی و سه بعدی هر دو برای تشخیص وضعیت جنین و تشخیص بیماریهای بدن جنین کاربرد دارند. با این حال، تفاوتهایی نیز بین آنها دیده میشود.
در سونوگرافی سه بعدی تنها امکان ثبت عکسهایی واضح از بدن یا چهره جنین وجود دارد. اما سونوگرافی چهار بعدی یک گام فراتر از سونو سه بعدی است، علاوه بر ثبت تصویر، از جنین فیلمبرداری هم میشود. یعنی در همان لحظه حرکات جنین را خواهید دید.چنانچه جنین پوزخند بزند و انگشت خود را بمکد، با سونوگرافی چهار بعدی قابل ثبت است.
تفاوت دیگر این دو، به میزان هزینههای آنها مرتبط است. مسلما سونو چهار بعدی به دلیل این که با تجهیزات پیشرفتهتری انجام میشود، هزینههای بیشتری هم خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: سونوگرافی کالر داپلر چیست و به چه دلیلی انجام می شود؟
اهمیت انجام آن
بسیاری از خانمهای باردار مشتاق هستند که هرچه سریعتر تصاویری شفاف و واضح را از جنین خود ثبت کنند و تصورشان بر اینست که این سونوگرافی، صرفا جهت نمایش تصاویر شفاف کاربرد دارد؛ اما هدف انجام سونوگرافی سه بعدی این نیست!
چنانچه پزشک معالج شما شک و تردیدی در سلامت جسمی و ذهنی جنین داشته باشد، این نوع از سونوگرافی را تجویز میکند تا وضعیت جنین را به خوبی و با دقت بالا بررسی کند.
در سونوگرافیهای سه بعدی امواجی از زوایای مختلف به جسم مادر تابیده میشوند، تا در نهایت تصاویری شفاف و واضح از جنین بر روی مانیتور شکل بگیرد. برای این که نتایج بهتری را از سونوگرافیهای سه بعدی دریافت کنید و عوارض احتمالی اسکن سه بعدی را کاهش دهید، لازم است که یک متخصص زنان ماهر و باتجربه را برای انجام سونوگرافی انتخاب نمایید.
دکتر محبوبه غریب لکی، متخصص زنان، زایمان و فوق تخصص پریناتالوژی (سلامت مادر و کودک)، خدمات درمانی و تست های تصویربرداری لازمه در دوران بارداری ارائه می دهد. جهت تمایل به آگاهی بیشتر خدمات دکتر، ایشان را در شبکه های اجتماعی اینستاگرام و آپارات دنبال کنید.
چگونگی انجام سونوگرافی سه بعدی
این نوع از سونوگرافی نیز مانند هر نوع سونوگرافی دیگر انجام میشود و مراحل خاص و ویژهای ندارد. مادرانی که میخواهند تصاویر سه بعدی از جنین خود را تهیه کنند، باید مثانه خود را خالی کرده باشند. برخی از پزشکان برای انجام این سونوگرافی توصیه میکنند که نیم ساعت قبل یک لیوان آبمیوه طبیعی را مصرف کنید.
برای انجام سونوگرافی سه بعدی ابتدا مادر باید روی تخت بخوابد و آماده شود. پزشک یا تکنسین سونوگرافی ژلی را روی شکم مادر میزند و پروب سونو را روی ژل قرار میدهد. سپس با حرکت کردن مبدل، تصاویری از جنین در مانیتور به نمایش گذاشته میشوند. در همین حین، تصاویر ثبت شده و در صورت تمایل مادر چاپ میشوند. این نوع از سونوگرافی در ده دقیقه تا یک ربع انجام خواهد شد.
بهترین زمان انجام سونو سه بعدی
مسلما اگر شما در بهترین زمان انجام سونوگرافی سه بعدی نسبت به انجام آن اقدام کنید، نتایج بهتری را هم دریافت خواهید کرد. معمولا پزشکان توصیه میکنند که در هفته ۱۸ بارداری تا هفته ۲۲ بارداری که جسم جنین کمی به تکامل رسیده است، مادران این نوع از سونوگرافی را انجام دهند.
در واقع این دوره، طلاییترین زمان برای تشخیص دقیق ناهنجاریهایی است که بدن و جسم جنین دارد. بعد از هفته ۲۲ ممکن است سر جنین رشد زیادی داشته باشد و سایر اندامهای جنین قابل بررسی کامل نباشند. از سوی دیگر، امکان این که جنین نسبت به اشعههای این نوع از سونوگرافی حساسیت نشان دهد، نیز وجود دارد.
ناگفته نماند که در سه ماهه ابتدای دوران بارداری به هیچ عنوان نمیتوان سونو سه بعدی را انجام داد. پس اگر پزشک برای شما سونوگرافیهای سه بعدی را تجویز کرده است، بهتر است در بهترین زمان نسبت به انجام این سونوگرافی اقدام کنید.
عوارض سونو ۳ بعدی
اگرچه سونو ۳ بعدی مزایای زیادی را برای مادر و جین به ارمغان میآورد، اما عوارض و معایبی هم دارد. جهت کاهش عوارض ناشی از این روش تصویر برداری لازم است که به دنبال یک پزشک زنان ماهر و متخصص باشید. برخی از مهمترین عوارض سونو سه بعدی عبارتند از:
1. آسیب دیدن مایع آمونیاک دور جنین
2. ایجاد سوختگی در بافت نرم جنین به دلیل صرف انرژی حرارتی زیاد توسط دستگاه
سخن پایانی
سونو سه بعدی جهت تشخیص بیماریها و مشکلات مادرزادی جنین کاربرد دارد. اما ممکن است در مواردی برای ثبت تصویر از چهره جنین نیز انجام شود.
این نوع از سونو عوارض و خطراتی را همچون سوختگی بافت بدن جنین و آسیب دیدن مایعات اطراف جنین به همراه خواهد داشت.
شما در هفتههای ۱۸ تا ۲۲ بارداری باید نوع از سونوگرافی را انجام دهید، تا نتایج خوبی را دریافت نمایید.
انتخاب پزشک ماهر در این رابطه اهمیت زیادی دارد. دکتر محبوبه غریب لکی متخصص زنان و پریناتالوژی، با دستگاه های بروز، این خدمات را انجام می دهد.
سوالات متداول سونوگرافی سه بعدی
اگرچه تصاویر این نوع از سونوگرافی کاملا واضح و شفاف هستند، اما به دنبال آن عوارضی هم ایجاد خواهند شد. آسیب دیدن جنین، نرم شدن بافت استخوانهای آن و سوختن اعضای بدن جنین، مهمترین خطراتی هستند که این نوع از سونوگرافی ایجاد میکند.
در مراکز مختلف سونوگرافی این هزینهها متفاوت هستند. شما باید همواره پزشکی ماهر را برای انجام سونوگرافیهای سه بعدی انتخاب کنید تا نتایج خوبی دریافت کنید. با توجه به موقعیت کلینیک، مهارت پزشک و نوع بیمه درمانی شما این هزینهها متفاوت هستند.
برای تعیین دقیق جنسیت جنین، بررسی اندام داخلی و بیرونی جنین و اختلال در بافت بدن جنین و نقصهای مادرزادی جنین این نوع از سونوگرافی انجام خواهد شد.