سونوگرافی واژینال یک روش تصویربرداری است که برای بررسی دقیق‌تر وضعیت رحم، تخمدان‌ها و سایر ساختارهای داخلی لگن استفاده می‌شود. این نوع سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی انجام می‌شود و هیچگونه آسیب یا خطری برای بدن ندارد. سونوگرافی واژینال به ویژه در دوران بارداری، به تشخیص مشکلاتی همچون بارداری خارج از رحم، تعیین موقعیت جنین، و شناسایی اختلالات ساختاری رحم و تخمدان‌ها کمک می‌کند. این روش به دلیل دقت بالا در ارائه تصاویر واضح و جزئیات دقیق، به یکی از ابزارهای اساسی در مدیریت بارداری و درمان مشکلات مرتبط با آن تبدیل شده است.
سونوگرافی واژینال چیست؟
سونوگرافی واژینال، نوعی سونوگرافی لگن است و یک تصویربرداری دستگاه تناسلی زنان است. در این سونوگرافی، اندام های تولید مثل زنان چون رحم، لوله های رحمی، تخمدان، دهانه رحم و واژن بررسی می‌شود.
در سونوگرافی ترانس واژینال، برخلاف سونوگرافی لگن، پزشک پروپ سونوگرافی را حدود 5 تا 8 سانتی متر، وارد واژن بیماران می‌کند. پروب وارد شده، امواج فرا صوت ایجاد می‌کند. این امواج با برخورد با موانع و جزئیات رحم، تصویرهای قابل مشاهده، ایجاد می‌کند. تصاویر به دست آمده روی صفحه نمایش پردازش می‌شوند.
این سونوگرافی در دوران بارداری قابل انجام است و نقش بسیار مهمی دارد. با این سونوگرافی در دوران بارداری، پزشک محل جفت، تشخیص بارداری خارج رحمی و موارد مرتبط را بررسی می‌کند.
کاربرد سونوگرافی واژینال
این سونوگرافی، به منظورهای مختلفی یا به دلایل مختلفی انجام می‌شود. در ادامه مواردی که در آن، توسط سونوگرافی بررسی می‌شود، گفته شده است. کاربردهای این سونوگرافی عبارتند از
- خونریزی های شدید قاعدگی
- بررسی مشکلات ناباروری در زنان
- دردهای شدید لگنی
- خونریزی غیرطبیعی رحمی
- بررسی وجود عارضه هایی چون کیست تخمدان یا فیبروم رحم
- بررسی حاملگی خارج رحمی
- بررسی عفونت های واژینال
- بررسی و تشخیص سرطان دستگاه تناسلی
- بررسی اختلالات قاعدگی
هدف از انجام سونوگرافی ترانس واژینال در دوران بارداری
همچنین ممکن است، پزشک سونوگرافی واژینال را در دوران بارداری به مادران جهت بررسی موارد زیر پیشنهاد دهد، مواردی چون:
- کنترل ضربان قلب جنین
- بررسی تغییرات در دهانه رحم
- بررسی جفت از نظر ناهنجاری های
- شناسایی دلایل خونریزی غیرطبیعی رحمی
- بررسی وجود شرایط سقط جنین
- تشخیص حاملگی خارج رحمی
- بررسی پارگی زودرس کیسه آب جنین
- بررسی علت درد و لکه بینی در دوران بارداری
مراحل انجام سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال یک روش تصویربرداری است که توسط متخصص زنان و زایمان برای بررسی اندام‌های داخلی لگن زنان انجام می‌شود. این نوع سونوگرافی با استفاده از امواج فراصوت انجام می‌شود که هیچگونه ضرری برای بدن ندارد و در حین فرآیند، بیمار هیچ دردی احساس نخواهد کرد.
در حین انجام، ابتدا بیمار روی تخت معاینه به پشت دراز کشیده، سپس زانوها را خم کرده و پاها را روی تکیه‌گاه‌های مخصوصی که در تخت قرار دارند، می‌گذارد. پزشک برای بررسی دقیق‌تر از پروب واژینال مخصوص استفاده می‌کند. این پروب که شبیه به میله‌ای کوچک است، حدود ۵ تا ۸ سانتیمتر وارد کانال واژن می‌شود. قبل از ورود پروب، از ژل مخصوص برای روان‌سازی استفاده می‌شود. این ژل به پروب کمک می‌کند تا تصاویر دقیق‌تری از رحم و دیگر اندام‌های تولید مثل به دست آید.
در حین سونوگرافی، متخصص ممکن است برای دیدن تصاویر واضح‌تر، قسمت تحتانی شکم بیمار را فشار دهد. امواج فراصوت پس از برخورد با بافت‌های داخلی ناحیه لگن، به رایانه منتقل شده و پردازش می‌شوند تا تصاویر دقیق و واضحی از وضعیت رحم و اندام‌های داخلی ارائه دهند. به دلیل این پردازش سریع، جواب سونوگرافی بلافاصله پس از انجام آزمایش قابل ارائه است.
این نوع سونوگرافی معمولا ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و در بیشتر مواقع نیازی به تزریق نیست، مگر اینکه پزشک برای بررسی دقیق‌تر نیاز به تزریق داشته باشد. همچنین، پروب پس از استفاده به‌طور کامل ضدعفونی می‌شود. سونوگرافی واژینال با دقت بالا و جزئیات دقیق، یکی از بهترین روش‌ها برای ارزیابی وضعیت رحم و اندام‌های تناسلی است.
اقدامات لازم پیش از انجام سونوگرافی واژینال
برای انجام سونوگرافی واژینال، نیاز به آمادگی خاصی نیست. در بیشتر موارد، داشتن مثانه پر ضروری نیست، اما بسته به توصیه پزشک، ممکن است نیاز باشد سونوگرافی با مثانه پر انجام شود. برای راحتی در فرآیند، بهتر است بیمار لباس راحت و دو تکه بپوشد، زیرا در طول سونوگرافی باید لباس پایین تنه را برداشته و لباس مخصوص سونوگرافی را بپوشد. همچنین، اگر بیمار در دوره قاعدگی یا لکه‌بینی باشد و از تامپون یا نوار بهداشتی استفاده کند، باید قبل از انجام سونوگرافی این وسایل را بردارد.
مزایای سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال به دلیل نزدیکی به ساختارهای داخلی بدن، تصاویری دقیق‌تر از رحم، تخمدان‌ها و جنین فراهم می‌کند که می‌تواند در تشخیص مشکلات بارداری مانند بارداری خارج از رحم، تعیین موقعیت و اندازه جنین، و شناسایی مشکلات ساختاری رحم و تخمدان‌ها موثر باشد. به طور کلی، این سونوگرافی یک ابزار مهم در تشخیص و مدیریت بارداری و مشکلات مربوط به آن است و به دلیل دقت بالا و راحتی در استفاده، به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار دارد.
عوارض سونوگرافی واژینال
سونوگرافی واژینال به طور کلی عوارض شناخته شده‌ای ندارد زیرا در این روش به جای استفاده از امواج رادیویی، از امواج صوتی بی‌خطر استفاده می‌شود. معمولا انجام این سونوگرافی در دوران بارداری برای جنین خطری ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر کیسه آب پاره شده باشد، به دلیل افزایش خطر عفونت برای جنین، انجام این سونوگرافی در بارداری توصیه نمی‌شود. تنها عیب و عارضه این روش، داشتن کمی حس درد و ناراحتی، هنگام ورود پروپ به واژن است.
سونوگرافی واژینال باعث سقط جنین می‌شود؟
انجام سونوگرافی واژینال معمولا باعث سقط جنین نمی‌شود. این روش تصویربرداری غیرتهاجمی از امواج صوتی برای بررسی وضعیت رحم، جنین و سایر ساختارهای داخلی استفاده می‌کند. سونوگرافی واژینال به عنوان یک ابزار تشخیصی برای شناسایی مشکلات بارداری مفید است و به طور کلی هیچگونه خطری برای سقط جنین ندارد. با این حال، در موارد خاصی که مشکلاتی مانند نزدیکی سرویکس به جنین یا سایر مشکلات بارداری وجود داشته باشد، انجام این سونوگرافی با دقت و تحت نظر بهترین متخصص پریناتالوژی در تهران ضروری است. در نهایت، این سونوگرافی یک روش ایمن است که در صورت استفاده صحیح، معمولا هیچگونه عوارضی مانند سقط جنین ایجاد نمی‌کند.
زمان دیده شدن جنین در سونوگرافی واژینال چه وقت است؟
زمان مشاهده جنین در سونوگرافی واژینال معمولا بین هفته‌های ۶ تا ۸ بارداری است. در برخی موارد، جنین ممکن است زودتر از هفته ۶ قابل مشاهده باشد، اما این مورد نادر است. همچنین در برخی از زنان، ممکن است نیاز باشد تا هفته‌های بعد از هفته ۸ بارداری منتظر بمانند تا جنین به‌طور واضح در سونوگرافی واژینال دیده شود. این بستگی به زمان انجام اولین سونوگرافی و شرایط بارداری دارد.
میزان احتمال بروز خطا در نتیجه سونوگرافی واژینال چقدر است؟
این روش، همانند سایر روش های آزمایشگاهی خطا دارد، ولی میزان احتمال بروز خطا در این روش بسیار کم است. موارد موثر در، بروز خطا در نتایج این تست آزمایشگاهی، عبارتند از:
- پر بودن بیش از حد مثانه.
- اضافه وزن بیش از حد.
- داشتن زخم‌هایی در ناحیه تناسلی.
- همکاری نکردن با پزشک.
آیا سونوگرافی واژینال درد دارد؟
به طور کلی، سونوگرافی واژینال دردناک نیست و فرد ممکن است فقط درد خفیفی مشابه درد هنگام معاینه را تجربه کند. در موارد نادر، برخی افراد ممکن است پس از سونوگرافی واژینال دچار خونریزی خفیف یا گرفتگی عضلات شوند، زیرا بافت‌ها ممکن است در حین فرآیند تحریک شوند. گاهی پزشکان ممکن است داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن یا استامینوفن را برای کاهش درد و ناراحتی قبل از انجام سونوگرافی توصیه کنند. همچنین در موارد نادر، احتمال بروز عفونت بافت لگن پس از سونوگرافی وجود دارد که علائم آن شامل تب، درد و ترشحات غیرمعمول واژن می‌شود. در این صورت، افراد باید به سرعت به پزشک مراجعه کنند. به طور کلی، ترس از این سونوگرافی نباید مانعی برای انجام آن باشد.
