آیا بارداری در سن بالا ممکن است؟ بارداری در سن بالا را میتوان یکی از چالش ها و دغدغه های مهم برخی از زوج ها عنوان کرد. بارداری در این سن با چالشها و خطرات خاص خود همراه است که میتواند تاثیراتی بر سلامت مادر و کودک داشته باشد. این تغییرات در سلامتی و مراقبتهای پزشکی بهویژه نیازمند توجه و دقت بیشتری هستند. به همین دلیل، آگاهی از خطرات احتمالی و راهکارهای پیشگیری و مراقبتهای پزشکی در این دوران اهمیت ویژهای پیدا میکند.
مشکلات و خطرات حاملگی در سن بالا
این نگرانی همیشه در میان زنان وجود دارد که با بالا رفتن سن، آیا قدرت باروری خود را از دست میدهند؟ اما باید توجه داشت بیشتر زنان میتوانند تا سنین 35 سالگی باردار شده و فرزند سالمی به دنیا بیاورند. اما این به این معنی نیست که سن تاثیری بر بارداری سالم نداشته باشد. سن یکی از فاکتورهای مهم و تاثیر گذار در بارداری است که میتواند عوارض و مشکلاتی به همراه داشته باشد. به همین دلیل مادرانی که در سنین بالا باردار میشوند، نیاز به مراقبت های بیشتری دارند. از عوارض و مشکلاتی که در بارداری با سنین بالا وجود خواهد داشت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سقط جنین
با بالا رفتن سن مادر، خطر سقط جنین و مرده زایی افزایش پیدا میکند. این مشکل ممکن است به دلیل شرایط پزشکی قبلی یا به دلیل مشکلات کروموزومی در جنین باشد.
زایمان زودرس
یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است در بارداری با سنین بالا اتفاق بیفتد، زایمان زودرس و تولد نوزادی با وزن کم است . در اینجا منظور از زایمان زودرس، تولد جنین قبل از هفته 37 بارداری است که جنین به صورت کامل رشد نکرده و ممکن است در بدو تولد با در مراحل بعدی زندگی دچار مشکلاتی شود.
طولانی شدن پروسه اقدام به بارداری
باردار شدن در سنین بالا ممکن است بیشتر طول بکشد زیرا شما با تعداد محدودی تخمک متولد میشوید. تا سن 45 سالگی ، احتمال بارداری بسیار کم است، اما تا زمانی که چرخه قاعدگی به طور رسمی به پایان برسد و یائسگی شروع شود، همچنان امکان پذیر است.
بارداری چند قلویی
بارداری چند قلویی در سنین بالا شایع تر بوده و با افزایش سن احتمال این موضوع افزایش مییابد. این موضوع به این علت است که تغییرات هورمونی که با افزایش سن ایجاد میشود میتواند موجب آزاد شدن بیش از یک تخمک به طور همزمان شود.
افزایش احتمال نیاز به سزارین
هر چه سن مادر در زمان بارداری بیشتر باشد، احتمال به دنیا آوردن نوزاد از طریق زایمان سزارین بیشتر است.
دیابت بارداری
خطر ابتلا به دیابت بارداری در زنان با سنین بالا بیشتر است. این نوع دیابت فقط در دوران بارداری رخ داده و موجب افزایش قند خون یا گلوکز میشود.
آخرین سن برای بارداری
مفهوم سن بالای مادر در حوزه پزشکی به زنانی اشاره دارد که در دوران بارداری سن 35 سالگی با بیشتری دارند. به معنای دیگر حاملگی در سن بالا به حالتی اشاره دارد که زنان باردار بیشتر از 35 سال سن داشته باشند. قدرت باروری زنان پس از 42 سالگی بسیار کاهش پیدا میکند و در 45 سالگی به قدری کاهش مییابد که احتمال حاملگی طبیعی وجود ندارد. به همین منظور در مورد آخرین سن مناسب برای بارداری، نظر پزشکان مختلف است. از نظر طبیعی برای زنان تا رسیدن به سن یائسگی امکان بارداری وجود دارد. البته امروزه با پیشرفت علم، حتی زنان پس از رسیدن به سن یائسگی نیز میتوانند از طریق لقاح مصنوعی باردار شوند.
فواید بارداری در سنین بالا چیست؟
در سال های اخیر، تعداد زنانی که مادر شدن را به سال های بعد موکول میکنند، به طور چشمگیری افزایش یافته است. اگر چه ممکن است از جنبه پزشکی این موضوع مشکل ساز و خطرناک باشد، اما از جنبه های تربیتی و اجتماعی فواید بارداری در سنین بالا چشمگیر است، زیرا بارداری در سنین بالا، با پختگی و رشد اجتماعی و اقتصادی مادر و پدر همراه است. فرزندانی که از مادران 35 سال به بالا به دنیا میآیند، ممکن است در نهایت سالم تر، سازگار و تحصیل کرده تر باشند.
تاثیر سن بالا بر سلامت تخمک ها
سن بالا تاثیر قابل توجهی بر سلامت و کیفیت تخمکها دارد. با افزایش سن، به ویژه پس از 35 سالگی، تعداد تخمکهای ذخیرهشده در تخمدانها کاهش مییابد و کیفیت آنها نیز افت میکند. این کاهش کیفیت عمدتاً به افزایش احتمال بروز ناهنجاریهای کروموزومی در تخمکها مربوط است، که میتواند بر باروری و سلامت جنین تاثیر بگذارد. همچنین، تخمکهای با کیفیت پایین تر احتمال بارور شدن کمتری دارند و در صورت باروری، احتمال سقط جنین یا بروز مشکلات ژنتیکی در جنین افزایش مییابد. به همین دلیل، زنان در سنین بالاتر ممکن است برای بارداری نیاز به مداخلات پزشکی مانند داروهای باروری یا روشهای کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) داشته باشند. مراقبتهای پیشگیرانه و مشاوره با متخصص زنان و زایمان میتواند به مدیریت بهتر این چالشها کمک کند.
چه آزمایشاتی برای بارداری در سنین بالا توصیه میشود؟
همه بارداری ها نیازمند مراقبت های خاصی هستند، اما برای افراد در سنین بالا، انجام آزمایش های غربالگری ژنتیکی بسیار حیاتی است. با توجه به عوارض و خطرات ذکر شده، بهتر است در مورد بارداری های بعد از سن 35 سالگی برای انجام سونوگرافی های منظم و آزمایش های غربالگری تاکید بیشتری شود. به همین منظور نیاز است علاوه بر سونوگرافی روتین در ماه، سونوگرافی کالر داپلر نیز در سه ماهه دوم و سوم انجام شود. از انواع آزمایش های غربالگری میتوان به غربالگری DNA جنین بدون سلول یا غربالگری خون مادر اشاره کرد. در این آزمایش خون شما را بررسی میکنند تا ببینند آیا کودک شما در معرض خطر نقص های مادرزادی خاص است یا خیر. به این نکته توجه داشته باشید که در صورت انجام معاینات به موقع و روتین در دوران بارداری، احتمال تولد نوزاد بدون مشکلات سلامتی، افزایش مییابد.
مراقبت های لازم در بارداری با سن بالا
برای کاهش خطرات مرتبط با بارداری در سن بالا، مراقبت های ویژه ای لازم است که میتوانید توسط بهترین متخصص پریناتالوژی در تهران اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید. به طور کلی در بارداری با سن بالا مراقبت های زیر لازم است:
- انجام معاینات پزشکی پیش از بارداری برای بررسی سلامت عمومی و انجام آزمایش های لازم به شما کمک میکند از سلامت خود مطمئن شوید.
- هر روز یک قرص مولتی ویتامین اسید فولیک مصرف کنید. این ویتامین برای پیشگیری از بروز نقص های مادرزادی در مغز و ستون فقرات جنین لازم است.
- برای رسیدن به وزن مناسب قبل از بارداری، غذاهای سالم بخورید و هر روز فعالیت های فعالی انجام دهید.
- چنانچه دچار بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون بالا و افسردگی هستید، تحت درمان قرار بگیرید.
- چنانچه سیگار میکشید یا الکل مینوشید، آن را ترک کنید.
- از محیط و انجام کارهای استرس زا دوری کنید، چرا که استرس و اضطراب میتواند تاثیرات منفی زیادی در دوران بارداری در سن بالا ایجاد کند.