زایمان بدون درد (به عنوان نوعی تجربه زایمان) به روش‌ها و فنونی اشاره دارد که استفاده از آن ها در زمان زایمان، دردهای زایمان را کاهش می‌دهد یا آن ها را از بین می‌برد. هدف اصلی زایمان بدون درد این است که زنان در زمان زایمان راحتی بیشتری تجربه کنند و تجربه زایمان را برای آن ها با آرامش همراه کند. باید بدانید که هر زنی تجربه زایمان متفاوتی دارد و راهکار های مختلف به صورت متفاوت برای هر فرد موثر می‌باشند. در نهایت، مهم است که با بهترین متخصص زنان مشورت کنید تا مشاوره مناسب در مورد روش های زایمان بدون درد فرا بگیرید.
انواع روش‌های زایمان بدون درد
برای از بین بردن درد در زمان زایمان با توجه به شرایط بدنی و تجربه پزشک روش های مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه برخی از این روش های تسکین درد در زمان زایمان را بیان می‌کنیم.
تزریق‌های ضد درد
تزریق موضعی مسکن ها یا استفاده از بی‌حسی “اپی دورال” یا “اپیدورال” می‌تواند به کاهش دردهای زایمان کمک کند. این روش رایج ترین روش زایمان بدون درد است.
گاز نیتروس اکساید
گاز نیتروس اکساید (همچنین به عنوان گاز ضد درد یا گاز لوله‌ای معروف است)، یک روش استفاده شده در برخی مراکز زایمان برای کاهش درد زایمان است. این گاز به عنوان یک مسکن درد مورد استفاده قرار می‌گیرد و به طور عمده توسط زنان در طول مراحل فعال زایمان استنشاق می‌شود.
گاز نیتروس اکساید به صورت مخلوطی از 50 درصد نیتروژن و 50 درصد اکسیژن عرضه می‌شود. زنان می‌توانند به وسیله یک ماسک یا لوله، این گاز را استنشاق کنند. اثر اصلی گاز نیتروس اکساید در کاهش درد زایمان به دلیل ایجاد احساس آرامش و آرامش ذهنی است.
تکنیک‌های تنفسی
آموزش تنفس عمیق و تمرکز بر آن، می‌تواند به کاهش دردهای زایمان کمک کند. تکنیک هایی مانند تنفس راحت، تنفس متمرکز و تنفس شکمی می‌توانند در کاهش درد زایمان موثر باشند.
بیشتر بخوانید: درد واژن در بارداری
استفاده از تکنیک های مراقبت از خود
تمرینات آماده‌سازی بدن مانند ورزش های آبی، یوگا، ماساژ و حرکات طبیعی مانند حرکت و راه رفتن در طول زمان زایمان نیز می‌توانند در کاهش دردهای زایمان موثر باشند. همچنین استفاده از تکنیک هایی مانند مدیتیشن، تصویرسازی مثبت یا تکنیک های آرامش بخش می‌تواند در کاهش استرس و درد زایمان موثر باشد.
روند زایمان بدون درد
روند زایمان بدون درد یا زایمان طبیعی با اپیدورال است. در این روش مادر دردی احساس نمی کند و توانایی و قدرت بیشتری برای زایمان دارد.
1. در ابتدا پیش از دریافت بی حسی مادر باید آب زیادی در حد 2 لیتر بنوشد.
2. سپس مادر نشسته یا به یک طرف دراز می کشد.
3. متخصص بیهوشی یا فوق تخصص درد، پس از استریل کردن کمر، ماده بی حسی را از پایین کمر تزریق می کند.
4.پس از حداکثر 30 دقیقه بی حسی اثر گذاشته و نیمه پایین بدن بی حس می شود.
5. پس از آماده شدن رحم برای زایمان، زایمان شروع می شود.
** پس از تزریق مواد مسکن، پرستاران و تیم درمانی باید وضعیت سلامت شما، ضربان قلب نوزاد و فشار خون شما را بررسی کنند. همچنین، پشتیبانی و راهنمایی در مورد تنفس و فشار مناسب به شما ارائه می‌شود.
** هنگامی که رحم آماده برای زایمان است، شما با همکاری پزشک و تیم مراقبتی خود تلاش می‌کنید تا با استفاده از تکنیک های تنفس و فشار مناسب، نوزاد را به دنیا بیاورید.
بیشتر بخوانید: تغذیه در بارداری
روش تزریق اپیدورال چگونه است؟
روش تزریق اپیدورال یک روش تسکین درد است که توسط پزشکان برای کاهش درد در زمان زایمان یا در دیگر موارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. روند تزریق اپیدورال به شرح زیر است:
1.آماده‌سازی:
ابتدا، پزشک باید محل تزریق را برای ورود سوزن به فضای اپیدورال مشخص کند. معمولاً این محل در نزدیکی نخاع است. همچنین بیمار یا حالت نشسته دارد یا به یک سمت دراز می‌کشد
2.ضد عفونی:
پس از مشخص کردن محل تزریق، پوست را با استفاده از مواد ضدعفونی مناسب تمیز و آماده می‌کنند تا خطر عفونت کاهش یابد.
3.تزریق دارو:
سپس، پزشک یک سوزن باریک و بلند را به دقت وارد فضای اپیدورال در نزدیکی نخاع می‌کند. سوزن به‌طور دقیق در محل مورد نیاز قرار می‌گیرد و سپس داروی تسکین‌دهنده از طریق سوزن به فضای اپیدورال تزریق می‌شود.
4.اثر دارو:
پس از تزریق دارو، درد زن در منطقه مورد نظر به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و او ممکن است حسی کمتر از درد و یا حتی بدون درد تجربه کند.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی و بارداری
چه زمانی باید از اپیدورال استفاده کرد؟
استفاده از اپیدورال معمولاً در زمان زایمان در مواردی که زنان به دلیل درد شدید نیاز به تسکین درد دارند، پیشنهاد می‌شود. اپیدورال معمولاً در موارد زیر توصیه می‌شود:
✅زایمان با درد شدید:
اگر زن در زمان زایمان با درد شدیدی مواجه شود که با روش‌های دیگر مدیریت درد کنترل نشود، استفاده از اپیدورال ممکن است مناسب باشد.
✅زایمان با عمل جراحی:
در مواردی که نیاز به عمل جراحی سزارین وجود دارد، اپیدورال معمولاً به عنوان یک روش تسکین درد مورد استفاده قرار می‌گیرد تا زن در حین عمل جراحی درد نداشته باشد.
✅عوارض مربوط به زایمان:
در مواردی که زن به عوارضی مانند فشار خون بالا، پیش‌زایمان زودرس یا سایر مشکلات پزشکی دچار شده است که نیاز به کنترل درد دارند، اپیدورال ممکن است توصیه شود.
بیشتر بخوانید: دیابت بارداری
آیا اپیدورال بر نوزاد تأثیر دارد؟
اپیدورال بر روی اعصاب در نزدیکی نخاع اثر گذاشته و بر نوزاد نیز تأثیراتی می‌گذارند. ممکن است استفاده از اپیدورال تأثیرات مختلفی بر نوزاد داشته باشد، از جمله کاهش فشار خون و احتمالاً کاهش تقاضای اکسیژن نوزاد در زمان زایمان. با این حال، تأثیرات دقیق آن بر نوزاد هنوز موضوع بحث و تحقیقات بیشتری نیاز دارد تا به طور دقیق تر مشخص شود. از این رو، پزشکان معمولاً مواردی مانند وضعیت مادر و نوزاد، نیاز به اپیدورال و سایر فاکتورهای ریسک و فواید را در نظر می‌گیرند تا تصمیم مناسبی برای درمان یا کاهش درد مادر و اثرات آن بر نوزاد بگیرند.
بیشتر بخوانید: تفاوت زایمان طبیعی و سزارین!!! کدام روش بهتر است؟
مزایا زایمان بدون درد
زایمان بدون درد دارای مزایای زیادی برای بانوانی است که از این امر هراس دارند. در زیر، برخی از این مزایا را برای شما ذکر می‌کنیم:
کاهش درد و استرس
مزیت اصلی زایمان بدون درد، کاهش درد زایمان است. این روش های کاهش درد می‌توانند فشار درد زایمان را به طور قابل توجهی کاهش دهند یا حتی در برخی موارد دردهای زایمان را به طور کامل از بین ببرند. که باعث کاهش استرس در مادر می‌شود.
کنترل زایمان
با استفاده از روش‌های کاهش درد زایمان، نیاز به مداخلات درمانی مانند مسکن های قوی یا تزریقات کاهش می‌یابد. این می‌تواند بهبود عمومی سلامت مادر و نوزاد را تسهیل کند و نیاز به مداخلات پزشکی و دارویی کمتری را در زمان زایمان فراهم آورد
کاهش عوارض جانبی
روش های کاهش درد زایمان معمولاً به عنوان روش های طبیعی و غیردارویی در نظر گرفته می‌شوند. بنابراین، عوارض جانبی ناشی از مصرف داروها و مسکن های قوی که در روش های سنتی درد زایمان استفاده می‌شوند، به شدت کاهش می‌یابد.
تسهیل در فعالیت تنفسی
تنفس عمیق و منظم در طول زایمان می‌تواند به زنان کمک کند تا بهتر با درد های مربوط به زایمان سازگار شوند. تمرکز بر تنفس صحیح باعث آرامش و آگاهی در مورد بدن و فرایند زایمان می‌شود و ممکن است باعث کاهش استرس و اضطراب شود.
بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی بعد از سزارین آیا ممکن است؟
پیشگیری از افسردگی
زایمان بدون درد می‌تواند در پیشگیری و کاهش احتمال افسردگی پس از زایمان (پس از زایمان) مؤثر باشد. افسردگی پس از زایمان یک مشکل رایج است که بر روی روحیه و روانشناسی مادر تأثیر منفی می‌گذارد. زایمان بدون درد، با کاهش درد و استرس زایمان، می‌تواند تجربه زایمان را برای مادران بهبود بخشد و احساس کنترل بیشتری را به آنها منتقل کند.
پیشگیری از آسیب لگن
زایمان بدون درد می‌تواند به عنوان یک روش برای پیشگیری از بروز آسیب لگن موثر باشد. آسیب لگن یکی از مشکلات شایع در زمان زایمان است که باعث آسیب به بافت‌ها و عضلات لگن می‌شود. زایمان بدون درد، با کاهش فشار و تنش در منطقه لگنی، می‌تواند ریسک آسیب به لگن را کاهش دهد. در روش های کاهش درد زایمان مانند تکنیک های تنفس، آرامش بخشی و تکنیک های مدیریت درد، زنان آموزش می‌بینند که چگونه به طور مؤثری تنش های عضلانی را کاهش دهند و فشار روی لگن را کاهش دهند.
خلاصه
زایمان بدون درد یا زایمان طبیعی با اپیدورال یک روش است که برخی زنان در انتخاب زایمان طبیعی جهت کاهش درد انتخاب می کنند. در این روش، داروی تسکین‌دهنده اپیدورال در نزدیکی نخاع تزریق می‌شود تا درد زایمان کاهش یابد. با استفاده از این روش، زنان همچنان می‌توانند از تجربه زایمان طبیعی لذت ببرند، اما در عین حال درد زایمان را به حداقل برسانند. تصمیم در مورد استفاده از اپیدورال باید با مشاوره و توصیه پزشکان گرفته شود تا بهترین روش مدیریت درد برای نیازها و شرایط شما مشخص شود.
