تفاوت زایمان طبیعی و سزارین چیست؟ یکی از نگرانی های زنان باردار انتخاب روش زایمان مناسب است. حتی زنانی که قصد بادراری دارند، تمایل دارند که روش مناسب بارداری را انتخاب کنند.
متاسفانه زایمان سزارین در ایران بسیار رایج است، در حالیکه نمی دانند کدام روش زایمان برای آنها بهتر است. به همین دلیل در این مقاله ما درباره تفاوت زایمان طبیعی و سزارین و اینکه کدام روش بهتر است توضیحاتی داده ایم.
تفاوت زایمان طبیعی و سزارین از دید متخصصان
از دید متخصصان، زایمان طبیعی بهترین روش زایمان است. زایمان طبیعی عوارض کمتری نسبت به سزارین دارد. زایمان طبیعی در هنگام تولد نوزاد درد بیشتری دارد، اما پس ازآن مادر درد ندارد؛ ولی در زایمان سزارین مادر پس از تود نوزاد درد بسیاری دارد.
روش مناسب زایمان از طریق سونوگرافی بارداری، شرایط مادر، سن مادر، شرایط جنین و.. مشخص می شود.
زایمان طبیعی و سزارین دو روش متفاوت برای زایمان هستند. در زایمان طبیعی (واژه‌هایی همچون زایمان طبیعی، زایش طبیعی یا زایمان واژینال هم ممکن است برای اشاره به همین مفهوم استفاده شود)، نوزاد از واژن به دنیا می‌آید. زایمان طبیعی شامل مراحل مختلفی مانند باز شدن گردن رحم، حرکت جنین به سمت واژن و در نهایت به دنیا آمدن جنین می‌شود.
بیشتر بخوانید: انواع سونوگرافی های بارداری؟!
در مقابل، سزارین یک روش جراحی است که در آن نوزاد از طریق برش در ناحیه شکم و رحم به دنیا می‌آید. این روش ممکن است در مواقع ضروری مورد استفاده قرار گیرد، مثل وجود مشکلات جدی در حین زایمان یا خطراتی که برای مادر و یا نوزاد وجود دارد. سزارین ممکن است به دلیل مشکلاتی همچون عدم پیشرفت زایمان، مشکلات قلبی نوزاد یا مشکلات جراحی دیگر اجرا شود.
هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند و تصمیم در مورد نحوه زایمان بستگی به شرایط مادر و نوزاد، توصیه‌های پزشک و ترجیحات خود زنان دارد.
| زایمان طبیعی | زایمان سزارین |
|---|---|
| مدت زمان زایمان بسیار طولانی‌تر است. | مدت زمان جراحی (به‌خصوص در سزارین برنامه ریزی شده) کمتر است. |
| دوره نقاهت کوتاه است. | دوره نقاهت طولانی است. |
| در طول زایمان درد زیاد است. | در طول زایمان دردی احساس نمی‌شود. |
| بعد از زایمان درد کم است. | بعد از زایمان جای برش‌ها درد دارد. |
| در بارداری بعدی عوارض کمتر بوده و می‌توان هر یک از روش‌های زایمان را انتخاب کرد. | ممکن است در بارداری بعدی نتوان زایمان طبیعی را انتخاب کرد. |
| احتمال پارگی پرینه و نیاز به برش وجود دارد. | احتمال عفونت ناحیه برش یا آسیب به مثانه و روده وجود دارد. |
| به دلیل عبور نوزاد از کانال واژن و تماس با باکتری‌ها سیستم ایمنی قوی می‌شود. | نوزاد از کانال زایمان عبور نمی‌کند. اگر قبل از هفته ۳۹ بارداری سزارین انجام شود، احتمال مشکلات تنفسی نوزاد وجود دارد. |
بیشتر بخوانید: آزمایش آمنیوسنتز در بارداری چیست و چرا انجام می شود؟!
تفاوت زایمان طبیعی و سزارین
بررسی تفاوت زایمان طبیعی و سزارین براساس فاکتورها و معیارهای موجود و مورد بررسی در هر کدام از آنها توسط دکتر غریب لکی انجام شده است.
1.تفاوت مدت زمان زایمان طبیعی و سزارین
زایمان طبیعی بین 5 ساعت تا 24 ساعت زمان می برد. در صورتی که زایمان سزارین در 45 دقیقه الی 1 ساعت انجام می شود.
۲. تفاوت میزان درد زایمان طبیعی و سزارین
میزان درد در زایمان طبیعی و سزارین در افراد متفاوت است. زایمان طبیعی هنگام زایمان درد شدیدی دارد و بعد از آن مادر دیگر دردی ندارد.
در صورتی که در زایمان سزارین مادر دردی ندارد، چون این عمل تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود، اما مادر بعد از آن در طول دوره نقاهت درد بسیاری دارد.
۳. طول دوره نقاهت
دروه نقاهت زایمان سزارین طولانی است و 6 الی 8 هفته طول می کشد. طول دوره نقاهت زایمان طبیعی 4 تا 6 هفته است.
در زایمان سزارین ممکن است مادر مدت بیشتری به استراحت نیاز داشته باشد.
بیشتر بخوانید: تغذیه در بارداری از موارد موثر بر داشتن زایمانی خوب
۴. مقایسه علائم دوره نقاهت زایمان طبیعی و سزارین
بعد از زایمان طبیعی علائم در طول دوره بهبودی عبارتند از:
- حساسیت و درد واژن
- خونریزی
- افزایش ترشحات واژن
- بزرگ شدن سینه‌ها
- خستگی
برخی علائم همچون بزرگ شدن سینه و خونریزی واژینال در هر دو زایمان یکسان است. اما در زایمان سزارین علائم زیر هم وجود دارد.
- درد و حساسیت در ناحیه برش‌ها
- مشکلات گوارشی موقت و حساسیت معده
- درد بدن و درد واژن در سزارین اورژانسی
۵. مقایسه خطرات و عوارض زایمان طبیعی و سزارین برای مادر
در زایمان طبیعی احتمال پارگی پرینه و مشکلات کنترل مثانه و پرولاپس اندام لگن وجود دارد وجود دارد. همچنین ممکن است مادر تا مدتی مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار و افتادگی اندام لگنی داشته باشد.
از خطرات زایمان سزارین می‌توان به احتمال عفونت محل برش و دیواره رحم، خونریزی زیاد، آسیب به مثانه و روده در جراحی، واکنش منفی به بیهوشی، ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه اشاره کرد.
همچنین سبب افزایش احتمال جفت سرراهی و جفت آکرتا در سزارین‌های بعدی می شود.
بیشتر بخوانید: تشخیص جفت آکرتا با سونوگرافی آکرتا
۶. مقایسه خطرات و عوارض زایمان طبیعی و سزارین برای نوزاد
در زایمان طبیعی به دلیل آنکه نوزاد از کانال واژن عبور می کند، ماهیچه‌های درگیر کانال واژن به ریه‌های نوزاد فشار وارد کرده و سبب خروج مایع موجود در ریه‌های نوزاد می‌شود. در نتیجه نوزاد هنگام تولد و پس از آن مشکلات تنفسی کمتری دارد. عبور از کانال واژن جنین را نسبت به عفونت های محیطی مقاوم تر می کند.
اما در زایمان سزارین ایگونه نیست. به خصوص اگر جنین قبل از هفته ۳۹ بارداری با سزارین متولد شود، احتمال بیشتری جهت داشتن مشکلات تنفسی و مشکلات عفونتی هنگام تولد و آینده دارد.
۷. تفاوت تاریخ زایمان طبیعی و سزارین
زایمان طبیعی از هفته ۳۷ بارداری تا هفته ۴۲ بارداری اتفاق میفتد. زایمان سزارین معمولا در هفته ۳۹ بارداری انجام می‌شود. در صورتی که جان مادر و جنین در خطر باشد، ممکن است سزارین در هفته ۳۷ یا ۳۸ بارداری انجام شود.
بیشتر بخوانید: زمان مناسب زایمان سزارین در چند هفتگی است؟!
متخصص زنان چه زایمانی را پیشنهاد می‌دهند؟
نظر پزشکان در مورد انتخاب زایمان طبیعی یا سزارین بسیار وابسته به شرایط فیزیکی و پزشکی هر زن و هر حامله است.
تصمیم نهایی بر اساس عواملی مانند وضعیت جنین، وضعیت فیزیکی مادر، تاریخچه بارداری، و ارزیابی‌های پزشکی انجام می‌شود. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که زنان با پزشک خود مشورت کنند تا بهترین تصمیم را بر اساس وضعیت خود بگیرند.
آیا می‌توان بعد از زایمان سزارین، روش طبیعی را انجام داد؟
بیشتر زنانی که سزارین داشته‌اند، در بارداری بعدی می توانند زایمان طبیعی داشته باشند، به شرطی که معیارهای زیر را داشته باشند:
- برش عرضی روی شکم که در سزارین قبلی ایجاد شده، کوچک باشد.
- لگن مادر برای زایمان طبیعی کوچک نباشد.
- فرزندان دو قلو یا چند قلو نباشند.
خلاصه
تفاوت زایمان طبیعی و سزارین در روش انجام زایمان است. در زایمان طبیعی، فرآیند طبیعی و غیرجراحی زایمان از طریق راه طبیعی و واژن صورت می‌گیرد، در حالی که در سزارین، بیمار با استفاده از جراحی، با برش کردن ناحیه شکم و رحم، نوزاد را به دنیا می‌آورد.
علاوه بر این، زمانی که نیاز به سزارین پیش می‌آید ممکن است بستری و عوارض جراحی برای مادر و نوزاد متفاوت باشد. در حالی که زایمان طبیعی معمولاً زمان کمتری برای بازیابی نیاز دارد و بیشتر مادران می‌توانند به طور مستقیم به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند، اما پس از سزارین نیاز به زمان بیشتری برای بازیابی و بهبودی پس از جراحی دارد
