سرکلاژ برای جلوگیری از سقط جنین در بارداری به چه معناست؟ اگر دهانه رحم دچار نارسایی باشد، احتمال سقط جنین در هفته های اول بارداری افزایش خواهد یافت. به همین منظور عمل سرکلاژ دهانه رحم، برای جلوگیری از باز شدن زودتر از موعد رحم و زایمان زودرس میباشد که در خانم هایی که سابقه سقط مکرر و ضعف رحم دارند، انجام میشود. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی درباره نحوه انجام سرکلاژ و مزایای آن اطلاعاتی بیان کنیم، با ما همراه باشید.
عمل سرکلاژ چیست؟
زمانی که خانمی باردار میشود، دهانه رحم به طور طبیعی حالت انقباض خود را حفظ کرده و بسته بودن دهانه رحم تا زمان زایمان ادامه پیدا میکند. برخی از افراد ممکن است اختلال یا نارسایی در دهانه رحم خود داشته باشند که این امر موجب میشود دهانه رحم زودتر از زمان زایمان باز شود. افرادی که با این اختلال مواجه هستند، با گذر زمان و افزایش وزن جنین نمیتوانند جنین و جفت آن را به خوبی نگه دارند و کم کم تونایی حمل آن ها را از دست میدهند. به همین علت پزشک متخصص زنان این عمل را تجویز میکند و جنین تا رسیدن به زایمان حفظ میشود. هدف اصلی از انجام عمل سرکلاژ تقویت و حمایت از گردن رحم در طول بارداری است تا از آسیب و فشاری که ممکن است منجر به زایمان زودرس شود، جلوگیری کند. این موارد در بارداری بسیار حساس است که قبل از انجام این نوع تکنیک حتما توسط بهترین متخصص پریناتالوژی در تهران مورد معاینه قرار بگیرید.
انواع عمل سرکلاژ
سرکلاژ به صورت گوناگونی انجام میشود که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سرکلاژ مک دونالد
یکی از رایج ترین انواع سرکلاژ که مورد استفاده قرار میگیرد، سرکلاژ مک دونالد است که بین هفته های ۱۲ الی ۱۵ بارداری انجام میشود. در این روش جراح بخیه هایی را از بیرون دور دهانه رحم میزند تا دهانه رحم بسته شده و از باز شدن زودهنگام آن جلوگیری کند. لازم به ذکر است در این روش دهانه رحم به طور کامل بسته نمیشود تا راهی برای خروج ترشحات رحم باقی بماند. مک دونالد یک روش سنتی بوده و اولین راه امتحان شده برای این عمل محسوب میشود.
سرکلاژ شیرودکار
سرکلاژ شیرودکار یکی دیگر از روش های جراحی دهانه رحم میباشد و بیشتر در بانوانی که نمیتوانند روش مک دونالد را انجام دهند، قابل انجام خواهد بود.در روش شیرودکار دهانه رحم از داخل بخیه زده میشود و این بخیه ها قابل مشاهده نخواهند بود. در عمل شیرودکار، گاهی متخصص و بخیهها را به طور کامل برمیدارد و گاهی نیز این بخیهها به طور دائمی در دهانه رحم مادر باقی میمانند. در سرکلاژ شیرودکار اعتقاد بر این است که به دلیل عمقی تر بودن بخیه ها، خطرات حین جراحی کاهش مییابد. این روش دائمی بوده و در بارداری های بعدی نیز تاثیر دارد.
سرکلاژ شکمی
سرکلاژ شکمی زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که روش های دیگر با شکست مواجه شده باشند. در این روش، جراح با ایجاد یک برش در ناحیه شکم، بخیههایی را به دور دهانه رحم قرار میدهد تا آن را در وضعیت بسته نگه دارد و تا پایان زمان بارداری این بخیه ها را باز نمیکنند.
سرکلاژ اورژانسی
همانطور که از اسم این عمل جراحی مشخص است، در صورتی که مادر با احتمال سقط جنین اورژانسی روبرو باشد، باید از این روش و عمل جراحی اورژانسی کمک گرفته شود. در اصطلاح پزشکی از این روش به عنوان بخیه نجات از آن یاد میشود.
دلیل انجام سرکلاژ
دلایل متعددی وجود دارد که چرا متخصص زنان و زایمان ممکن است سرکلاژ رحم را برای یک زن باردار توصیه کند. این دلایل عبارتند از:
- سابقه نارسایی دهانه رحم
- دهانه رحم کوتاه
- سابقه سقط جنین در سه ماه دوم بارداری
- آسیب و التهاب دهانه رحم
- شرایط مادرزادی و اختلال ژنتیکی
عمل سرکلاژ رحم چقدر طول میکشد؟
مدت زمان لازم برای انجام سرکلاژ دهانه رحم بسته به تکنیک خاص مورد استفاده و آناتومی هر بیمار میتواند متفاوت باشد. به طور کلی، انجام این روش میتواند از 30 دقیقه تا یک ساعت طول بکشد که این جراحی شامل زمان مورد نیاز برای آماده سازی، بیهوشی و انجام جراحی است. البته پزشک متخصص و با تجربه میتواند تا حدود ده دقیقه این عمل را به پایان برساند. بعد از جراحی بخیه زده میشود و پس از چند ساعت که وضعیت بیمار نرمال شد، میتواند مرخص شود.
فواید عمل سرکلاژ در بارداری
همانطور که متوجه شدید، این عمل دارای مزایای بسیاری است که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم داشت:
- پیشگیری از زایمان زودرس
- کاهش خطر سقط جنین
- بهبود نتایج بارداری
- افزایش رشد جنین
- از بین بردن استرس مادر در ارتباط با از دست دادن جنین
بهترین زمان انجام سرکلاژ
بهترین حالت این است که عمل سرکلاژ (دوختن دهانه رحم) با توجه به سوابق بین هفته دوازدهم تا چهاردهم بارداری انجام شود. یکی از عوامل کلیدی در تعیین زمان انجام سرکلاژ دهانه رحم، سابقه پزشکی بیمار است. زنانی که سابقه زایمان زودرس یا از دست دادن بارداری به دلیل نارسایی دهانه رحم دارند، اغلب در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس در بارداری های بعدی در نظر گرفته میشوند. در چنین مواردی، سرکلاژ دهانه رحم ممکن است در اوایل بارداری توصیه شود تا حمایت بیشتری از دهانه رحم ایجاد شود و خطر زایمان زودرس کاهش یابد. یکی دیگر از نکات مهم در تعیین زمان سرکلاژ دهانه رحم، اندازه گیری طول دهانه رحم است. سونوگرافی واژینال معمولا برای اندازه گیری طول دهانه رحم استفاده میشود و دهانه رحم کوتاه (کمتر از 25 میلی متر) با افزایش خطر زایمان زودرس همراه است. در مواردی که دهانه رحم کوتاه مشخص میشود، سرکلاژ دهانه رحم ممکن است در اوایل بارداری توصیه شود تا به محافظت از دهانه رحم و کاهش خطر زایمان زودرس کمک کند. علاوه بر موارد ذکر شده، هر گونه عارضه بارداری قبلی نیز باید در زمان تعیین زمان سرکلاژ دهانه رحم در نظر گرفته شود. زنانی که قبلاً از دست دادن بارداری یا زایمان زودرس را تجربه کردهاند، ممکن است از قرار دادن سرکلاژ دهانه رحم زودتر برای جلوگیری از عوارض مشابه در بارداریهای بعدی سود ببرند. در نتیجه، بهترین زمان برای سرکلاژ دهانه رحم در دوران بارداری به عوامل مختلفی از جمله سابقه پزشکی بیمار، طول دهانه رحم و هرگونه عوارض بارداری قبلی بستگی دارد. قرار دادن زودهنگام سرکلاژ دهانه رحم ممکن است برای زنانی که در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس هستند مفید باشد، اما این تصمیم باید با مشورت متخصص زنان بر اساس شرایط فردی گرفته شود.